Ο κήπος των χρωμάτων

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2023

ΑΡΛΕΚΙΝΟΙ ΚΑΙ ΠΙΕΡΟΤΟΙ

Τίτλος πίνακα Pierrot et Arlequin (Πιερότος και Αρλεκίνος).

του Ιμπρεσιονιστή Πολ Σεζάν είναι… λαδάκι σε καμβά. Η νεανική αγάπη του Σεζάν για το καρναβάλι τον οδήγησε μάλλον σε δύο διάσημους πίνακες με τον αγαπημένο Αρλεκίνο. Ο ένας είναι ο παραπάνω όπου ο Αρλεκίνος εμφανίζεται με το κόκκινο ως κυρίαρχο χρώμα στο κοστούμι του ,όπου ο Σεζάν ζήτησε από το γιο του να ποζάρει ως Αρλεκίνος και… οδηγός μιας πομπής ενώ ο Πιερότος τον ακολουθεί με το βλέμμα και το χέρι του να λιμπίζονται τη σκυτάλη από τη μασχάλη του Αρλεκίνου. Πού να πηγαίνουν άραγε ;; τί συμβαίνει ;

Στη φάση της παρατήρησης των έργων τέχνης ως μέρος του σχεδιασμού της διδασκαλίας, χρησιμοποιείται το μοντέλο παρατήρησης

Artful / Visible Thinking (μέρος του Zero Project, Πανεπιστήμιο Harvard).

Εφαρμόζοντας τις ρουτίνες σκέψης ( ΔΕΣ ,ΣΚΕΨΟΥ , ΑΝΑΡΩΤΗΣΟΥ ) θέτουμε ερωτήσεις ... ενεργοποιούμε την παρατηρητικότητα ,την σκέψη και την έκφραση λόγου, των μαθητών. Μας απασχολούν επίσης με τα παιδιά το κοντράστ στα κοστούμια οι συγκρίσεις μεγεθών

( το στενό και το φαρδύ κοστούμι του ενός και του άλλου ) τα σχήματα, οι κόκκινοι και μπλε ρόμβοι του Αρλεκίνο

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ;;

θα γνωρίσουμε έθιμα Αποκριάτικα από περιοχές της πατρίδας μας...

ΚΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ....

Τι σημαίνει ο όρος «απόκριες»

Όλοι, μικροί και μεγάλοι περιμένουμε τις απόκριες. Κάποιοι θέλουν να γιορτάσουν τις απόκριες μασκαρεμένοι και κάποιοι όχι. Τι είναι, όμως, οι απόκριες και από που προέρχεται η λέξη;

Καταρχήν, η λέξη «απόκριες» προέρχεται από το ρήμα «αποκρεύω», το οποίο σημαίνει, ότι δεν τρώω κρέας. Απέχω από το κρέας. Η Κυριακή της Απόκρεω είναι οι λεγόμενες μικρές απόκριες και η Κυριακή της Τυροφάγου είναι οι μεγάλες απόκριες. Μέχρι την Κυριακή της Απόκρεω τρώμε κρέας και μετά αποκρεύουμε, ενώ έως την Κυριακή της Τυροφάγου καταναλώνουμε μόνο τυριά και οτιδήποτε γαλακτοκομικό. Από εκεί και πέρα ακολουθεί η Καθαρά Δευτέρα, όπου και ξεκινάει η Μεγάλη Σαρακοστή έως το Πάσχα.

Οι απόκριες έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Οι αρχαίοι Έλληνες ντύνονταν προς τιμή του Θεού Διόνυσου, ο οποίος θεωρούνταν ο Θεός της γονιμότητας της γης κι όχι μόνο. Οι αρχαίοι Έλληνες τον τιμούσαν φορώντας τις προσωπίδες τους, χορεύοντας και τραγουδώντας. Αυτό πέρασε από γενιά σε γενιά κουβαλώντας μαζί τις διαφορετικές κουλτούρες και τα έθιμα κάθε τόπου.

Οι πληροφορίες ανακτήθηκαν από την ηλ τάξη Ε και ΣΤ , τάξης Γ.ΖΕΡΒΟΣ ΚΑΙ

https://lappa.gr/ti-einai-oi-apokries/

Ήθη & έθιμα από όλη την Ελλάδα

Κάθε χρόνο αναβιώνει το έθιμο “Γενίτσαροι και Μπούλες” που έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία.
Οι Γενίτσαροι (Γιανίτσαροι) φορούν φουστανέλες, τσαρούχια, βαριά ασημένια νομίσματα,

ενώ στο πρόσωπο φορούν την περίφημη μάσκα από κερωμένο πανί με ζωγραφιστό μουστάκι.
Οι Μπούλες είναι επίσης άνδρες, ντυμένοι με γυναικεία παραδοσιακά ρούχα και στο πρόσωπο

φορούν βαμμένες μάσκες.
Σύμφωνα με το έθιμο, τα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι αρματολοί και οι κλέφτες

έβρισκαν την ευκαιρία στις Απόκριες να κατεβούν στην πόλη μασκαρεμένοι

και να γλεντήσουν

Περισσότερα για το έθιμο αυτό μπορείτε να διαβάσετε στον ιστότοπο

της Ε΄ τάξης του 8ου Δημοτικού Σχολείου Νάουσας.
Δείτε επίσης μια πολύ ωραία παρουσίαση για το έθιμο από το Γιάννη Σουδία

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς

έχουμε το “κάψιμο του Τζάρου”. Ο Τζάρος ή Τζάρους είναι ένα ανθρώπινο ομοίωμα, που τοποθετούν πάνω σε πουρνάρια στο κέντρο της πλατείας. Εκεί οι κάτοικοι καίνε τον Τζάρο για να μην υπάρχουν ψύλλοι το καλοκαίρι, σύμφωνα με την παράδοση. Στη συνέχεια ρίχνουν εκατοντάδες πυροτεχνήματα.

Ιι ιδιαίτερο γώρισμα της κοζανίτικης Αποκριάς είναι οι φανοί,

φωτιές που ανάβουν στις γειτονιές της πόλης,

ενώ γύρω τους στήνεται υπαίθριο γλέντι υπό τους

ήχους χάλκινων πνευστών.

Εκεί ακούγονται τα Ξανιέντραπα, τραγούδια με σκωπτικούς

στίχους που έχουν σκοπό τη διακωμώδηση γραφικών

χαρακτήρων της πόλης, Κλέφτικα, αλλά και τραγούδια

της ξενιτιάς και της αγάπης.

Ξεχωριστή θέση στις αποκριάτικες εκδηλώσεις στην Ελλάδα

κατέχει το καρναβάλι της Πάτρας. Διάφορα καλλιτεχνικά δρώμενα,

θεατρικές παραστάσεις, το καρναβάλι των παιδιών και άλλα

που κεντρίζουν το ενδιαφέρον του κόσμου και γίνονται

πόλος έλξης πολλών επισκεπτών.

Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς

με τη Μεγάλη Παρέλαση των Αρμάτων και των καρναβαλιστών

Στο Σοχό της Θεσσαλονίκης εμφανίζονται οι “Κουδουνοφόροι”, κατάλοιπο της διονυσιακής λατρείας. Με τραγόμορφες στολές και κουδούνια σε όλο τους το σώμα, χορεύουν στους δρόμους και τις πλατείες.

Στα σοκάκια της Σκύρου την περίοδο των Απόκρεων θα συναντήσουμε

ομάδες μεταμφιεσμένων ανθρώπων.

Κορυφαίος είναι ο Γέρος, ο οποίος είναι ντυμένος

με μια μαύρη μαλλιαρή κάπα, φοράει τα παραδοσιακά

δερμάτινα υποδήματα,

τα τροχάδια, είναι φορτωμένος στη μέση του με 50 κουδούνια

και προχωράει με ρυθμικό βηματισμό, δημιουργώντας

εναλλασσόμενους ήχους. Συντροφιά του είναι η Κορέλα,

που σύμφωνα με την παράδοση είναι άντρας ντυμένος

με γυναικεία ρούχα, που χορεύει γύρω από το Γέρο.

Την ομάδα συμπληρώνει ένα πρόσωπο κωμικό,

εκείνο του Φράγκου,

ο οποίος φοράει μάσκα, ευρωπαϊκό παντελόνι, έχει ένα κουδούνι

στο πίσω μέρος της μέσης του και κρατάει ένα κοχύλι στο οποίο

φυσάει για να τραβήξει την προσοχή των παρευρισκομένων

Έχουμε επίσης το “βλάχικο γάμο” στη Θήβα,

το “γιαουρτοπόλεμο” στη Νέα Χαλκηδόνα Θεσσαλονίκης,

τα “αλευρώματα” στο Γαλαξίδι,

το “κάψιμο του μακαρονά” στη Δημητσάνα,

τους “μπαμπούγερους” στην Καλή Βρύση της Δράμας

τους “κουδουνάτους” στη Χίο και άλλα πολλά αποκριάτικα

έθιμα σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας.

Το γαϊτανάκι

Το γαϊτανάκι είναι ένας χορός που δένει απόλυτα με το χρώμα και το κέφι της Αποκριάς.
Πέρασε στην Ελλάδα από πρόσφυγες του Πόντου της Μ. Ασίας και έδεσε απόλυτα με τα άλλα τοπικά έθιμα, αφού η δεξιοτεχνία των χορευτών και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του δεν αφήνουν κανέναν αδιάφορο.

Δεκατρία άτομα χρειάζονται για να στήσουν το χορό. Ο ένας κρατάει ένα μεγάλο στύλο στο κέντρο, από την κορυφή του οποίου ξεκινούν 12 μακριές κορδέλες, καθεμιά με διαφορετικό χρώμα. Οι κορδέλες αυτές λέγονται γαϊτάνια και δίνουν το όνομά τους στο έθιμο.

Γύρω από το στύλο, 12 χορευτές κρατούν από ένα γαϊτάνι και χορεύουν μαζί, σε 6 ζευγάρια, τραγουδώντας το παραδοσιακό τραγούδι. Καθώς κινούνται γύρω από το στύλο, κάθε χορευτής εναλλάσσεται με το ταίρι του κι έτσι όπως γυρνούν (ο κάθε χορευτής περνάει τη μια φορά από μέσα και την άλλη απ' έξω) πλέκουν τις κορδέλες γύρω από το στύλο δημιουργώντας χρωματιστούς συνδυασμούς.
Ο χορός τελειώνει, όταν οι κορδέλες έχουν τυλιχτεί γύρω από το στύλο και οι χορευτές χορεύουν πολύ κοντά σ' αυτόν.
Πιθανόν ο κυκλικός αυτός χορός να υποδηλώνει τον κύκλο της ζωής, από τη χαρά στη λύπη, από το χειμώνα στην άνοιξη, από τη ζωή στο θάνατο και το αντίθετο.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ....1η